ભારતીય નાગરિક સુરક્ષા સંહિતા કાયદા મુજબ સાત વરસ કરતા વધુની સજા માટે ફોરેન્સિક પુરાવાનો ઉપયોગ ફરજિયાત કરવામાં આવ્યો છે. આ સુધારાના મુખ્ય ભાગ એવી મોબાઇલ ફોરેન્સિક લૅબની સુવિધા ઉપલબ્ધ કરનાર મહારાષ્ટ્ર દેશનું પહેલું રાજ્ય બન્યું છે. તો ટૂંક સમયમાં રાજ્યમાં 259 સ્થળે આ સેવા ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે એમ મુખ્ય પ્રધાન દેવેન્દ્ર ફડણવીસે જણાવ્યું હતું.
સહ્યાદ્રી અતિઇથ ગૃહ ખાતે સોમવારે આયોજિત કરાયેલા કાર્યક્રમમાં મુખ્ય પ્રધાનના હસ્તે મોબાઇલ ફોરેન્સિક વૅનનું લોકાર્પણ કરવામાં આવ્યું હતું. રાજ્યમાં કુલ 259 મોબાઇલ ફોરેન્સિક લૅબ શરૂ કરવામાં આવશે. એમાંથી પૂર્ણપણે સુસજ્જ 21 ગાડી કાર્યરત કરવામાં આવી છે. બ્લૉક ચેન ટેક્નિકનો ઉપયોગ કરી ક્રાઇમ સીન એપ્લિકેશન ઘટના બની હોય ત્યાં જ તપાસણી કરવામાં આવશે.એમાં પુરાવાને ભેગા કરી બારકોડ દ્વારા સુરક્ષિત કરવામાં આવશે. ગુનાનો ઉકેલ લાવવામાં જરૂરી પુરાવા ભેગા કરવાની સાથે વિશ્લેષણ કરવામાં આ લૅબ ઉપયોગી બનશે એમ ફડણવીસે જણાવ્યું હતું.
મોબાઇલ ફોરેન્સિક લૅબની વિશિષ્ટતાઓ
આ ગાડીમાં લોહી, ડીએનએ અને બળાત્કાર જેવા ગુના માટે જરૂરી પુરાવા ભેગા કરી શકાશે. લૅબમાં સાયન્ટિસ્ટ અને એક સહાયક હશે. ઉપરાંત સ્ફૉટક પદાર્થોની ચકાસણી, સાયબર ગુનાની તપાસ માટેના ખાસ સાધનો ઉપલબ્ધ હશે. આ ગાડી સીસીટીવીથી સજ્જ હશે અને પોલીસ યંત્રણા સાથે જોડાયેલી હોવાથી સંબંધિત પોલીસ સ્ટેશનને ગુના અંગેના પુરાવાની જાણકારી આપવી શક્ય બનશે. આને કારણે પુરાવા ભેગા કરવાની પ્રક્રિયા કાર્યક્ષમ અને અચૂક બનશે. અને સૌથી મહત્વની વાતએ કે પુરાવાનો નાશ કે ચેડાં કરનારા આરોપીને શિક્ષા અપાવવામાંથી કોઈ બચાવી શકશે નહીં.
